Homilie Pater Paul De Bois 4 oktober 2025 : Feest H. Thérèse van Lisieux

In de Karmel – hier in het bisdom Gent – vieren we vandaag zaterdag 4 oktober het feest van “de kleine Theresia”. De Kerk viert het op 1 oktober … maar dan viert ons bisdom zijn patroonheilige St Bavo. Toch is het vandaag de tweede keer dat ik het feest vier. Woensdag was ik in Rome en heb het daar gevierd.

Het wereldtoneel en de internationale politiek maken veel mensen bezorgd. Er is niet alleen dat … de druk die de samenleving ons oplegt neemt ondertussen toch wel zorgwekkende vormen aan. Er wordt heel wat aan mensen gevraagd de dag van vandaag: je moet een goed diploma halen, je moet een interessante werkcarrière uit de grond stampen, zorgen voor heel veel en goede sociale contacten, je moet zorg dragen voor je gezondheid en noem maar op. Luk je er op één van deze vlakken niet in … dan heb je een probleem. 

Bovendien, die “hypernerveuze samenleving” eist zijn tol. Ik denk alleen maar aan de werkstress die zoveel – ook jonge mensen – te pakken krijgt. Hoeveel mensen krijgen niet te maken met “burn out”. Ik denk dat Toon Hermans, moest hij vandaag nog leven, er wel een item zou over maken. Zoiets in de aard van: “Zeg, jij hebt toch ook wel een burn out zeker? En … hoe gaat het met je burn out?”

Ik zie dat mensen er vandaag dikwijls heel serieus bij lopen. Werk en privésfeer gaan ook steeds meer door elkaar lopen. We spreken dan met ernstig gezicht over de noodzaak altijd en overal bereikbaar te moeten zijn. Er blijft weinig tijd over voor dingen die waarde hebben. 

Toch staat “levenskwaliteit” hoog op de ladder van een christelijk geïnspireerde levensstijl. Naast “steeds meer winst maken” staat de christelijke “boodschap van de liefde voor mensen” centraal in het Evangelie. Wie God liefheeft moet ook mensen liefhebben en omgekeerd. 

En zo kom ik bij Thérèse van Lisieux, die heel uitdrukkelijk zegt: “Mijn roeping is de liefde”. “In het hart van de Kerk de liefde zijn”. 

In haar geschriften verduidelijkt ze dat: “C’est la confiance et rien que la confiance qui doit nous conduire à l’Amour. – Het is het vertrouwen en niets anders dan het vertrouwen dat ons naar de Liefde moet leiden.”
Dit is meteen een korte samenvatting van de spiritualiteit van Thérèse van Lisieux: niet door onze inspanningen 'stroomt de bron van de genade over in ons leven', maar alleen door 'het vertrouwen, niets anders'. Het middelpunt van een christelijk leven is de liefde. 

De ontdekking van het hart van de Kerk, maakt ook dat we een onderscheid kunnen maken tussen belangrijke en minder belangrijke dingen in het leven. 

Welke onze levensweg ook is, die van religieus, in een relatie of als singel … voor niemand van ons is het leven één grote vreugdevolle kermis. Het leven brengt veeleer die mengeling van licht en duisternis. Zo was het ook voor Thérèse Martin. In Thérèses leven zijn mooie maar ook heel pijnlijke dingen gebeurd.

Te midden van alles wat op haar is afgekomen in haar korte leven leerde Thérèse de woorden van Paulus volop te beleven: “Verheugt u in de Heer, te allen tijde!” (Filip 4, 4) Dat ging niet vanzelf. Beetje bij beetje leerde ze los te komen van haar eigen ik. Alleen zo opende ze haar hart voor wat Jezus te vertellen had. 

Geluk en vreugde. Het heeft mensen altijd al bezig gehouden. Heel veel mensen zijn vandaag bezig met de vraag: “Wat kan mij gelukkig maken?” “Ben ik gelukkig?”

Er zijn redelijk wat originele foto’s van Thérèse bewaard. Op geen enkele daarvan zal je haar breed lachend zien. Wanner ik die foto’s bekijk dan krijg ik steeds de indruk van een eerder ingehouden emotionaliteit. Wat er in Thérèse omgaat aan vreugde en verdriet kom je enkel te weten door het lezen van haar geschriften. 

Thérèse was niet uitdrukkelijk bezig met wat haar vreugde bracht. Ze vertelt het gewoon in haar teksten, in haar brieven en poëzie. Over haar eerste kinderjaren zegt ze zelf:

“Mijn leven verliep in rust en geluk.” (Ms A, 22r)

Langzaam maar zeker groeit bij Thérèse een nieuwe overtuiging: ze leert haar eigen kleinheid erkennen; ze wil alleen nog vertrouwen op God. Er vindt een verschuiving plaats in de beleving van haar relatie met Jezus. Het gaat niet om “verdiensten verwerven”. Niet meer het verlangen naar het lijden en de hemel staan centraal. Er is nu enkel nog de liefde en de overgave.  Het gaat er om “Jezus vreugde te geven. 9 juni 1895 wordt een mijlpaal op de geestelijke weg van Thérèse. Ze biedt zich aan God aan in haar ‘Acte d’Offrande’. Tegenover de strenge goddelijke Rechter van het jansenisme vertrouwt ze zich helemaal toe aan God die barmhartig is. Ze geeft zich zonder reserve over aan de goddelijke liefde. Op die goddelijke liefde vertrouwt ze grenzeloos. Het is haar “kleine weg”. 

Wanneer Thérèse het klooster binnen gaat heeft ze maar één groot verlangen: heilig worden. Ze heeft er alles voor over. Maar al vlug wordt ze geconfronteerd met haar eigen zwakheden en haar onvermogen om dat ideaal te bereiken. Daarom leert ze de weg naar de hemel met kleine stappen te gaan. Thérèse gebruikt daarbij het beeld van de lift. Die lift … die haar tot de hemel moet tillen zijn Jezus’ armen. En hoe kleiner ze is, hoe lichter ze weegt in de armen van Jezus. En hoe eenvoudiger het voor Hem is haar op te tillen naar de hemel. Wanneer ze het zelf niet kan, wel dan moet ze zich in de armen van Jezus leggen en dan moet Hij het voor haar doen. Dit besef is haar grootste vreugde. 

o.a.m.d.g.