Homilie Pater Lukas Martens 15 juni 2025 : Hoogfeest van de Heilige Drie-Eenheid

Geleidelijk

‘Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden, eeuwige God, wij willen U zien, geef ons vandaag een teken van liefde’. Zo luidt het refrein van een gekend kerklied. Er is een lange geschiedenis waarin God zich heel geleidelijk aan mensen kenbaar maakt, naargelang zij het kunnen bevatten. Het is dus ook een lange geschiedenis waarin mensen heel geleidelijk ontdekken wie God voor hen wil zijn. En dat is zo voor de geschiedenis van de grote geloofstraditie als voor de geschiedenis van ons persoonlijk geloofsleven. Slechts geleidelijk groeit ons beeld van God. Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden… We gaan met deze vraag doorheen de lezingen. 

De vreugde bij de mensen te zijn

Het boek der spreuken toont ons God aan het werk in de schepping. God doet niets alleen, Hij doet alles samen met de Wijsheid. We zien haar als een troetelkind spelen aan de zijde van de Kunstenaar. God is gemeenschap, een gemeenschap van drie personen die volkomen eensgezind zijn in hun werken naar buiten toe: het werk van de schepping, de verlossing en de heiliging. En dat alles ten bate van de mensen. Want het is Zijn vreugde bij de mensen te zijn. Bij de mensen die Hij zo kunstig heeft gemaakt naar zijn eigen beeld en gelijkenis. De mens is als een kleine god, niet veel minder dan een engel, bekleed met schoonheid en met pracht. 

Wat is dan de mens?

Zo komen we bij Psalm 8. Die psalm staat stil bij het geheim van de mens en vraagt: ‘Wat is de mens dat Gij om hem geeft, ’t mensenkind dat Gij zo naar hem omziet’. Ja, wat is toch de mens, als je kijkt naar de sterren, naar het heelal zonder grenzen. De mens als zo’n nietig, beperkt wezentje. Wat is de mens dan toch als je kijkt naar het leed dat hem treft, naar zijn hart dat zo hunkert naar liefde, naar eenheid en gemeenschap en tegelijk zo vereenzaamd is, niet in staat tot vredevol samenleven. Een mens die zichzelf niet kan redden, ondanks al zijn kunde en bekwaamheden. Alleen het geloof kan hem redden. 

Geloof, hoop en liefde, de grote drie. 

Zo maakt Paulus het duidelijk aan zijn christenen in Rome. ‘Gerechtvaardigd door het geloof kunnen wij in vrede leven met God dank zij Jezus Christus onze Heer. Geloof stelt ons in staat om in vrede samen te leven met God. Door Christus mogen wij zelfs trots zijn op onze beproevingen, Door Christus is de beproeving niet zinloos, maar eerder een groeikans, een rijpingsproces. Beseffend dat verdrukking leidt tot volharding, volharding tot beproefde deugd en deze weer tot hoop. Beproeving doet ons dus groeien in hoop. En deze hoop wordt niet teleurgesteld want Gods liefde is in ons hart uitgestort door de heilige Geest die ons is geschonken’. Gods liefde kan niet weerstaan aan een mens die hoopt. Het is door geloof, hoop en liefde – door die grote drie, die basishoudingen van ons hart - dat wij, kleine mensen, verbondenheid mogen beleven met de Drie-ene God. En die drie houdingen kunnen wij best inoefenen midden de beproevingen. Deze tekst van Paulus past goed in dit jubeljaar van hoop. 

Al het mijne is ook van u

Tenslotte is er nog het evangelie waarin Johannes ons een inkijk biedt in het geheim van de Drie-eenheid. Drie goddelijke personen die alles aan elkaar geven en alles van elkaar ontvangen. Al het mijn is ook van u. De Zoon doet niets uit zichzelf, Hij zegt alles wat Hij bij de Vader hoort, Hij doet alles wat Hij de Vader ziet doen. En ook de Geest spreekt niet uit zichzelf, Hij maakt alleen kenbaar wat Hij van de Zoon ontvangt. De drie goddelijke personen zijn verschillend van elkaar en toch helemaal op elkaar betrokken, onderscheiden maar niet te scheiden. En hun liefde is vruchtbaar naar buiten toe, naar ons, kleine mensen. Geschapen naar Gods beeld, mogen wij deelhebben aan hun liefde. Liefde is geven, is ontvangen en is vruchtbaar naar anderen toe. Zo wordt het geheim van de Drie-eenheid ook ons geheim. We mogen dus blijven vragen: ‘Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden, eeuwige God, wij willen U zien, geef ons vandaag een teken van liefde’. En het grote teken van liefde is de Eucharistie.