Homilie Pater Piet Hoornaert 1 juni 2025 : 7de Paaszondag

OPENINGSWOORD 

Jezus bidt tot zijn Vader om eenheid. 
Zoals de Vader en de Zoon één zijn, 
zo horen ook zijn leerlingen één te zijn.

Vandaag sluiten we ons aan bij het gebed van Jezus 
en vragen we met aandrang dat God 
de eenheid onder de christenen bevordert. 
Op weg naar Pinksteren bidden we 
dat Heilige Geest ons de kracht geeft 
om in vriendschap naar elkaar toe te groeien 
en zo een teken van hoop te zijn voor de wereld.

KYRIE-LITANIE

Heer, Gij zijt de Oorsprong en het Einde. 
Heer, ontferm U over ons.

Christus, Gij zijt de stralende Morgenster. 
Christus, ontferm U over ons.

Heer, Gij zijt het levende water. 
Heer, ontferm U over ons.

V. Moge de almachtige God zich over ons ontfermen, 
onze zonden vergeven 
en ons geleiden tot het eeuwig leven.

HOMILIE 

Joh 17, 20-26

God is aan je leven gehecht.

Langzaam word je een jaartje ouder. Je raakt gaandeweg meer vertrouwd met de H. Schrift. Je hebt in allerlei situaties mensen ontmoet en beluisterd over wat hen bezighield. Als je dan zo je vragen stelt aan de Bijbel, dan valt het je wellicht op dat je duidelijk zicht krijgt op een rode draad. Ik bedoel namelijk dat God, die vanuit deze Bijbel tot ons spreekt, echt een God is, die intens van mensen houdt. Hij heeft zich sterk liefdevol verbonden met mensen. Zijn aanwezigheid is aan ons leven gehecht. Zo vraagt Hij ons impliciet en soms heel direct: “Verbind jij jouw leven echt ook met mijn goddelijk leven?” 

Jezus, als Zoon van God, is daadwerkelijk van nature uit verbonden met God, de Vader. Hij openbaart dat God zich gedraagt, zoals ouders dit doen naar hun kinderen. Jezus duidt God ook bij voorkeur aan met Vader. Met deze aanduiding maakt Jezus helder dat geen van ons door God bemind wordt op grond van bepaalde talenten, of hoe je eruitziet, of wat je verdient, of je wel braaf of aardig bent. Een vader kiest zijn kinderen niet uit. Ze zijn hem allen even lief. Ook maakt Jezus met de aanduiding ‘Vader’ helder, dat God niet zomaar een avontuur met ons is aangegaan. Ouderliefde blijft, hoe groot en oud je kinderen ook worden. En wat doet het pijn, als het tot een verwijdering of breuk komt met je kind, en je jouw kind niet meer kunt zien.

Bij God thuis zijn. 

Toch is liefde niet het kernwoord in dit gebed van Jezus; eenheid is het centrale woord. Jezus bidt hier - in dit laatste gedeelte van een langer gebed - voor de gelovigen van alle tijden, voor ons dus. Die eenheid is niet allereerst een verbonden zijn met elkaar, maar een verbonden zijn met Jézus. Je bent in Hem, zoals hij is in ons. Je bent thuis bij Jezus, zoals deze thuis is bij de Vader en de Vader bij hem. Mijn vraag: “Ben je je werkelijk bewust van deze grote betekenis van Jezus voor je geloof?” Natuurlijk heeft God mij lief, kan de Vader niet een van ons missen. Wij vertrouwen daarbij op woorden van Jezus, maar vooral op zijn manier van doen. Dat inspireert echt tot dit vertrouwen. 

Iets soortgelijks vertelt Jezus ons vandaag in zijn gebed: dat ieder van ons in zijn verbonden-zijn met Jezus zal ontdekken, en nu citeer ik: “dat Gij, Vader, mij hebt gezonden, en hen hebt liefgehad, zoals Gij mij hebt liefgehad”. 

Je mag God niet voor je eigenbelang ‘gebruiken’.

Jezus hield van mensen. Zijn liefde vormde onder de leerlingen een band, hoe verschillend zij ook waren. Jezus zelf putte dus zijn liefde uit zijn verbondenheid God, zijn Vader. Maar God zo ‘Vader’ noemen, dat ging sommige mensen echt te ver. Daardoor deden ze er alles aan om Jezus aan het kruis te doen sterven. De mensen die dit veroorzaakten waren er niet mee akkoord, dat Jezus God zo dichtbij bracht; dat Hij àlle mensen graag zag en - na schuldbesef - in barmhartigheid mensen nieuwe levenskansen gaf: “Ik véroordeel je niet. Ga heen, en zondig voortaan niet meer”, zo sprak hij tot een overspelige vrouw. 

In Jezus wordt dus zichtbaar dat God bekommerd blijft om zijn geliefde kinderen, ook als zij vreselijke dingen doen. Er is wel risico daarbij: namelijk dat je God gemakkelijk voor jezelf zou gebruiken. Nee. Je mag in je dankbare eredienst voor God, je eigen verantwoordelijkheid niet ontvluchten. En wat zou deze God graag zien, dat wij volkomen thuis zijn bij elkaar. 

Jezus was thuis bij God tot op het kruis. Toen bad Jezus voor degene die hem kruisigden met woorden: “Vergeef hen Vader, want zij weten niet wat zij doen”. Iets dergelijks hoorden wij Stefanus vandaag bidden. Zijn verbonden-zijn met Jezus geeft hem de kracht, om degenen die hem stenigen, vergiffenis te schenken en hen niet af te schrijven. Dat is voor ons niet gemakkelijk te begrijpen; dit overstijgt ons. Saulus is degene die wat later in zijn leven in een visioen te horen krijgt: “Waarom vervolg je mij?” en daarna wordt hij - als Paulus dan - een belangrijke verkondiger van deze Jezus onder de volkeren.

Elkaar niet laten vallen.

Er zijn mensen met wie we het moeilijk kunnen hebben in ons leven. Soms zijn we hier mee verantwoordelijk voor, soms niet. Het is al heel wat wanneer we zelf niet terugslaan, niet hard en bitsig worden of onze negatieve gevoelens niet te laten woekeren. Dit is een eerste, noodzakelijke stap om de spiraal van kwaad dat kwaad oproept, te doorbreken. De verdraagzaamheid waarvoor in het evangelie gepleit wordt, vindt zijn oorsprong in het besef van wie de Vader is voor elke mens. De ervaring van onze kleinheid én van Zijn barmhartigheid opent onze ogen voor de gratuïteit van zijn liefde en zorg.

Maar onze vijand liefhebben en voor hem bidden kan in geen geval betekenen, dat we hem toestaan over ons de baas te (blijven) spelen, onze gewetensbeslissingen te bepalen.  Daarom is het soms nodig om flink of assertief te zijn en die persoon duidelijk een grens aan te geven. Want alleen God mag in de privé-ruimte van je hart aanwezig zijn en er je leven oriënteren. Echte vergeving is pas dan mogelijk vanuit een innerlijke vrijheid. 

Onze vijand liefhebben wil ook zeggen, dat wij respect hebben voor de persoon van degene die ons kwaad doet, dat we hem erkennen in zijn identiteit als kind van God en in zijn anders-zijn. Dit brengt met zich mee, dat we ons er innerlijk toe verplichten van deze mens geen kwaad te spreken en hem niet met enkele vernietigende woorden ‘de grond in te boren’.

God de Vader nodigt ons vooral uit om met een positieve blik mensen te benaderen. Het verbonden-zijn wil zeggen, dat je elkaar niet laat vallen, ook al heb je het soms wel eens zwaar met elkaar. In de kleine gemeenschappen die plaatselijke kerken momenteel zijn, ontdek je de rijke betekenis van dit onderling verbonden worden, zoals ook wij karmelieten dat in onze kloosterlijke levenswijze mogen ontdekken. De kracht om dit proces van verbonden worden aan te gaan, komt vanuit het thuis zijn bij Jezus. 

Wellicht kun je je vandaag sterker dan vroeger realiseren dat het met mensen blijven op weg gaan - in welke levensstaat ook – echt een geschenk én een opgave mag genoemd worden, die Jezus ons hier in de Eucharistie steeds weer aanbiedt.

Als wij Eucharistie vieren, danken wij God, en worden wij opnieuw met de persoon van Jezus verbonden, met het lichaam van Christus, door te eten nl van het geconsacreerde brood dat hij ons aanreikt. Ook hier is het ver-bonden-zijn met Jezus, wat ons één maakt met elkaar. Zoiets wordt een getuigenis voor de maatschappij, waarin wij leven. 

VOORBEDEN  

V.  God, onze Vader,
Jezus heeft ons laten zien 
hoe wij ons in gebed kunnen richten tot U. 
In verbondenheid met Hem en met elkaar bidden wij:

L.

1. voor alle gelovigen die zich door U gezonden weten; 
dat zij uw eenheid en liefde 
kunnen vasthouden en uitdragen;
dat wie op zoek zijn een glimp van uw hemel mogen zien 
en kunnen drinken van het water dat goddelijk leven schenkt ...

2. voor wie vervolgd worden omwille van hun geloof;
dat ze - zoals Stefanus - de eerste martelaar, 
vertrouwen op Gods reddende nabijheid ...

3. voor wie lijden door de verdeeldheid in onze wereld; 
dat zij kracht krijgen om weerstand bieden 
aan geweld en onderdrukking; 
dat zij steun en liefde ervaren in hun verlangen naar het goede; 
dat zij waarachtige vrede en saamhorigheid zullen vinden ...

4. voor wie actief zijn op sociale media; 
dat ze geen haat en verdeeldheid zaaien, 
maar positieve woorden spreken en hoopvolle verhalen delen ...

5. voor mensen die teleurgesteld zijn, ontgoocheld, wellicht verbitterd; 
dat ze in hun omgeving begrip mogen ervaren voor hun pijn; 
dat ze mogelijkheden leren zien 
om anders tegen het leven aan te kijken; 
dat uw eindeloze liefde hen mag omringen ...

V. Heilige Vader,
Gij draagt zorg voor ons en wilt dat wij gelukkig zijn. 
Wij bidden U:
luister naar onze diepste verlangens 
en schenk ons uw vrede. 
Dankzij Jezus Christus, onze Heer.