Homilie Pater Paul De Bois 17 april 2025 : Witte Donderdag

Broeders en zusters,

Vanavond “gedenken” we … we gedenken twee gebaren van Jezus: de voetwassing en de zegening van brood en wijn. 

We moeten vanuit dat gedenken blijven zeggen dat dood, oorlog en vernietiging nooit het laatste woord mogen krijgen. Juist déze dagen zeggen we tegen elkaar: al dat geweld, dat verdriet, de ontkenning, de leugens en de halve waarheden, ze zìjn er, maar ze mogen en zullen het nooit winnen van het leven, van liefde, van mensen die een hart hebben voor elkaar.

Je kan de vraag stellen: “hoelang we moeten we iets blijven herdenken?” We moeten blijven herdenken, want als we de bevrijding uit onderdrukking en slavernij niet meer vieren, dan vergeten we op den duur dat we vrije mensen zijn, bedoeld, niet om te heersen over elkaar, maar om elkaar te dienen.

Daarom houden we hier vanavond de uittocht van het Joodse Volk, van het Godsvolk, levend: de uittocht uit de slavernij aan alles wat mensen knecht en klein houdt. Opnieuw beleven we en laten we aan ons gebeuren de bevrijdende kracht van God in onze wereld. Hij die er is en Hij die er zal zijn.
Zo is zijn naam. Dat is God voor ons.

God zal er voor ons zijn in dienstbaarheid (de voetwassing) en in de gave van zichzelf (de eucharistie). Zo is Jezus er voor ons. 

We weten dat wel, maar soms reageren we zoals Petrus: “Nooit zult Gij mij de voeten wassen!” Het antwoord van Jezus is echter heel duidelijk: als je je voeten niet laat wassen delen wij het leven niet. Hij zegt niet tegen Petrus: anders kan je Mij niet volgen … of dan kan je mijn leerling niet zijn. De woorden van Jezus spreken over een nog veel diepere band. Ze spreken over Zijn leven delen. 

Paulus heeft het herkend wat Jezus wilde zeggen wanneer hij aan de christenen in Filippi schrijft: “mijn leven is Christus”. 

Om Jezus te volgen, om christen te zijn, moeten we eerst door de knieën gaan en nederig en dienstbaar zijn aan elkaar … precies zoals Jezus het zijn leven lang is geweest en heeft samengevat in dit gebaar van slavenwerk: de voeten van mensen wassen. Thérèse van Lisieux gaat in haar aanvoelen van dit gebaar heel ver. Ze zegt: de liefde van God moet je niet verdienen, je prestaties ze helpen je niet om dichter bij God te komen. Werp je in Jezus’ armen; geef je helemaal aan Hem en Hij zal bij je zijn en je tot bij de Vader dragen. Er moet enkel nog vertrouwen zijn, je willen toevertrouwen aan Jezus. 

Pas dan kunnen we de nieuwe dimensie begrijpen die Jezus, bij de herdenking van de uittocht uit Egypte, aann het gebaar van de zegening van brood en beker verstaan.  Een gebaar dat ons samenbrengt in Zijn liefde. 

Vanavond komt Jezus in beeld zoals in elke eucharistie. En Hij zegt aan elk van ons: Ik ben er voor jou, nederig en dienstbaar … en, je mag delen aan mijn Lichaam en Bloed; je mag delen aan mijn leven, aan mijn liefde. 

Het is ook de avond waarop Jezus wordt verraden door een kus. Hij wordt overgeleverd om geoordeeld te worden. Het wordt uiteindelijk een veroordeling. 

Vooraf vraagt Hij zijn leerlingen in de hof van Olijven: “Waakt en bidt samen met Mij”. De Evangelies vertellen ons over Jezus’ strijd, over zijn angst én over zijn overgave aan God. 

Broeders en zusters, het is ook Jezus’ uitnodiging voor ons: kom even mee en laat me niet alleen, maar waakt en bidt een tijd met Mij.

Een beetje anders gezegd: Jezus wil ons dicht bij Hem hebben vanavond opdat we niet enkel Zijn mooie momenten zouden delen, waarop Hij stralend wit wordt, maar ook Zijn donkerste momenten. 

Christus heeft voor ons geleden 
als een beeld van ons bestaan, 
dat wij zover zouden gaan 
in zijn voetstappen te treden. 
… 
Ja, de Heer zal u bewaren, 
Hij de Herder, Hij het Lam, 
die voor u ter aarde kwam, 
die voor u is opgevaren!

(Willem Barnard   -   ZJ 360 / LvK 105)