Homilie Pater Lukas Martens 24 augustus 2025 : 21ste zondag door het Jaar C

Harde woorden

Vorige week was er dat harde woord van Jezus: meen je dat Ik vrede ben komen brengen, nee, juist verdeeldheid! Vandaag is er weer een hard woord: ga weg van Mij, die allen die ongerechtigheid bedrijven. Jezus gebruikt harde woorden om ons tot keuzes te laten komen. Misschien hebben we het zelf al eens meegemaakt: voor een gesloten deur staan. We bellen aan, maar niemand doet open. En je komt nochtans van ver. Of misschien heb je ergens heel lang moeten aanschuiven en wanneer jij uiteindelijk aan de beurt kwam kreeg je te horen dat ze jou helemaal niet konden helpen. Die ervaring gebruikt Jezus om ons aan te sporen tot inspanning: span u tot het uiterste in.  

Inspanning

Maar die inspanning moeten we dan weer goed begrijpen. Het gaat niet zozeer om heldhaftigheid, prestatie of zelfverwerkelijking. De inspanning die Jezus vraagt gaat altijd in de richting van het vertrouwen op Gods liefde, van het erkennen dat God aanwezig is in de mens naast ons, van openheid voor iedereen zonder opdelingen in goeden en slechten of zonder oordelen over afkomst en positie. 

Uitverkiezing is zending

In de Bijbel vinden wij die twee samen. Van de ene kant zijn er mensen die God uitkiest, is er een uitverkoren volk. En van de andere kant maakt God duidelijk dat het Hem erom te doen is dat iedereen kan thuiskomen in Zijn liefde, niemand uitgezonderd. Als God iemand uitkiest is het nooit om die persoon een decoratie te geven of opdat die persoon zich beter zou wanen dan anderen. Nee, uitverkiezing bij God is altijd meteen ook een zending, een verantwoordelijkheid naar alle anderen toe. 

Gesloten deur

Jezus is op weg naar Jeruzalem om zijn zending ten einde toe te volbrengen. Hij weet wat Hem daar te wachten staat. Hij wil aan zijn leerlingen duidelijk maken waar het op aankomt. De mensen die voor de gesloten deur kwamen te staan beriepen er zich op dat zij in Zijn tegenwoordigheid hadden gegeten en gedronken, en dat Hijzelf in hun straten onderricht had gegeven. 

Barmhartig en rechtvaardig

Maar dat is geen reden om binnengelaten te worden. De enige voorwaarde blijft: gerechtigheid betrachten. Hier gaat het om het samenhouden van twee eigenschappen van God. Hij is tegelijk barmhartig en rechtvaardig. Gods barmhartigheid is geen goedzakkigheid die zomaar alles toelaat, alles door de vingers ziet. Iedereen mag binnen. En Zijn rechtvaardigheid is dan ook weer geen boekhoudkantoor dat een nauwkeurige berekening maakt van fouten en verdiensten. Zijn rechtvaardigheid is doortrokken van barmhartigheid: zij houdt rekening met onze menselijke zwakheid en broosheid. Uiteindelijk komt het neer op de ernst van de liefde. 

De ernst van de liefde

‘Heb je Mij lief?’, vroeg Jezus tot drie keer toe aan Petrus. Liefde aanvaardt de ander zoals hij is maar wil hem ook beter. Liefde laat de ander niet zomaar in zijn ongeluk lopen. Liefde reikt waarheid aan en beproeving opdat de ander de weg naar het geluk zou vinden. De liefde is niet onverschillig voor de keuzes die wij maken. Het gaat om vragen als: hou je echt van mij? Houd je rekening met mij? Hoeveel heb je over voor mij? Uiteindelijk is echte liefde het hardste woord. ‘Wat je niet hebt gedaan voor de geringsten van de Mijnen, heb je ook voor Mij niet gedaan.’ zegt Jezus in het Mattheusevangelie.  

Het leven is zo ernstig

Ik eindig met een gekend stukje uit de brieven van zuster Elisabeth gericht aan haar vriendin Antoinette: in het licht van de eeuwigheid ziet een mens de dingen zoals ze in werkelijkheid zijn… O hoe leeg wordt dan alles wat niet voor God en met God gedaan werd. Ik smeek je, druk overal het zegel van de liefde op! Alleen de liefde blijft. Het leven is zo ernstig: elke minuut wordt ons geschonken om dieper wortel te schieten in God, zodat de gelijkenis met ons goddelijk voorbeeld steeds treffender wordt en de vereniging met Hem steeds inniger. Maar ziehier het geheim om dit plan van God te verwezenlijken: jezelf vergeten, alleen nog opkijken naar de Heer en zowel vreugde als pijn aanvaarden als voortkomend uit zijn liefde.